همهچیز درباره انواع بالکن ساختمان | کاربردها | مزایا و معایب
انواع بالکن ساختمان از نظر ویژگی ها و نحوه اجرا با هم تفاوت زیادی دارند. اگر کمی در خیابانهای شهر قدم بزنید، تنوع زیادی از بالکن و تراس را میبینید که از نظر شکل و ساختار کاملا با هم فرق میکنند. بعضی از آنها آنقدر طراحی منحصربهفردی دارند که توجه همه را به خود جلب میکنند. اگر شما هم به دنبال آشنایی با انواع بالکن در معماری هستید، این مطلب را از دست ندهید! در این مقاله از طراحی فضای بیرونی دکونیوز به طور تخصصی به بررسی انواع بالکن و تراس از نظر شکل و ساختار، معماری و کاربری و مزایا و معایب آنها بپردازیم.
آنچه در این مطلب خواهید آموخت:
منظور از بالکن چیست؟
به زبان ساده، بالکن (Balcony) به سکو یا سازهای گفته میشود که از دیوار خارجی یک ساختمان بیرون زده و معمولاً برای ایمنی اطراف آن با نرده یا دیوار کوتاه احاطه شده است. بالکنها معمولا در طبقات فوقانی ساختمانها (اول به بالا) قرار دارند و به عنوان فضایی برای استراحت، تفریح و لذت بردن از فضای باز مورد استفاده قرار میگیرند.
اگر بخواهیم به ویژگیها و مشخصات کلی بالکنها اشاره کنیم:
- بیرونزدگی از دیوار خارجی ساختمان: بالکنها از دیوار خارجی ساختمان بیرون زده و فضایی را در خارج از سطح دیوار ایجاد میکنند.
- محصور بودن: بالکنها معمولاً با نرده، شیشه یا دیوار کوتاه احاطه میشوند تا از سقوط افراد و اشیاء جلوگیری شود.
- قرارگیری در طبقات فوقانی: هرچند بالکنها در اغلب موارد در طبقه اول به بالا قرار دارند، اما بعضی از انواع بالکن، ممکن است در طبقه همکف طراحی شوند.
- کاربرد: هر بالکنی براساس طراحی و مساحت ممکن است کاربرد خاصی داشته باشد؛ از جمله کاربردهای بالکنها میشود به نشیمن، غذاخوری، ورزش، استراحت یا فضای سبز اشاره کرد.
با اینکه بالکنها ویژگیهای مشترکی دارند اما در انواع مختلفی دستهبندی میشوند. در ادامه هرکدام از انواع بالکن و تراس را مورد بررسی قرار میدهیم.
انواع بالکن از نظر ساختار و طراحی
هرچند بالکنها انواع مختلفی دارند، اما اندازه همه آنها به مساحت کلی خانه و آپارتمان بستگی دارد. با این حال، این به معنی نیست که برای خانهها و آپارتمانهای کوچک، بالکن طراحی نمیشود. خوب است بدانید که حتی در آپارتمانهای با متراژ پایین هم از بالکنها در اندازههای مختلف استفاده میشود. علاوه بر تفاوت هایی که از نظر مدل طراحی بالکن و تراس وجود دارد، مدل کلی آنها نیز با هم فرق دارد و عبارتند از:
نوع بالکن | موقعیت | مزایا | معایب |
کنسولی | بیرون ساختمان | مینیمال بودن
زیبایی بصری هزینه نسبتا کم مقاومت بالا |
کوچک بودن
پیچیدگی در ساخت |
آویزان | بیرون ساختمان | مقاومت بالا
زیبایی بصری هزینه نسبتا کم |
کوچک بودن
پیچیدگی در ساخت |
انباشته | بیرون ساختمان | زیبایی بصری
مقاومت بالا وسعت مناسب |
هزینه زیاد
پیچیدگی در ساخت |
نیم طبقه | داخل ساختمان | وسعت مناسب
زیبایی بصری ایجاد حریم خصوصی امکان استفاده در طبقات همکف |
هزینه زیاد
مدت زمان اجرا |
مصنوعی | روی نمای ساختمان | مینیمال بودن
زیبایی بصری هزیه کم |
نداشتن سکو
باز نشدن درب پنجرهها |
کاذب | بیرون ساختمان | هزینه کم
·مینیمال بودن امکان باز شدن درب پنجره |
کوچک بودن لبهها |
لژیا | داخل نمای ساختمان | وسعت مناسب
محافظت در برابر طوفان و باران هزینه مناسب زیبایی بصری |
زاویه دید و ویو کمتر به دلیل عمق زیاد و قرار داشتن دیوارها در سه طرف |
بالکن کنسولی (Cantilevered )
بالکنهای کنسولی، به عنوان یکی شاهکارهای مهندسی به شمار میروند. این بالکنها با ساختاری شناور و بیرونزده از بدنهی ساختمان، جلوهای خاص و مدرن به بنا میبخشند. برخلاف بالکنهای معمولی، در این نوع بالکنها تکیهگاهی دیده نمیشود و راز مقاومت و استواریشان در میلهها یا تیرهای آهنی یا فولادی پنهان شده درون دیوارها نهفته است.
بار بالکن با استفاده از تکنیک «کنسولبندی» تحمل میشود، به این معنی که سازه به گونهای طراحی و اجرا میشود که گویی از دیوار بیرون چیده شده و به طور معجزه آسایی معلق مانده است. اگر به ظاهر این کنسولها نگاه کنید، نرده، شیشه یا دیوارهای کوتاهی را میبینید که اطراف آنها را برای ایمنی بیشتر احاطه کردهاند.
مینیمال بودن و خلاقیت در طراحی بالکنهای کنسولی، آنها را به گزینهای مناسب برای ساختمانهای نوساز تبدیل میکند. اضافه کردن این نوع بالکن به بناهای موجود، به دلیل نیاز به تغییرات اساسی در سازه، کاری دشوار و در اغلب موارد غیرممکن است.
خوب است بدانید که اندازه این بالکنها معمولا کوچک طراحی میشود. هرچه عمق بالکن بیشتر شود، توان تحمل بار آن کاهش پیدا میکند و برای جبران این موضوع، راهحلهای مهندسی پیچیدهتری مورد نیاز است.
بالکن آویزان (Suspended Balconies)
یکی دیگر از انواع بالکن، بالکنهای آویزان یا معلق هستند. این بالکنها شباهت زیادی به بالکن کنسولی دارند با این تفاوت که در این مدل، با استفاده از کابلهای فولادی ضخیم و ضد زنگ، برای آنها یک تکیهگاه درنظر گرفته شده است. در حقیقت، سازه بالکن با کمک این کابلها معلق و آویزان شده است.
بالکنهای آویزان ظاهری مینیمالیستی داشته و دقیقا عمود بر ساختمان قرار دارند. یک سر کابل به لبه بالکن و سر دیگر با زاویه 45 درجه به دیوار خارجی ساختمان متصل میشود. برای تثبیت کابلها، آنها را به دیوار پیچ میکنند. این کابلها مقاومت بالایی در برابر نیروهای کششی و برشی دارند.
3 ویژگی جالب بالکنهای آویزان:
- آنها در مقایسه با انواع بالکن، جذابیت بصری فوقالعادهای دارند و با نگاه به آنها حس میکنید که کاملا معلق هستند. این بالکنها را میشود ترکیبی از سبک سنتی و مدرن دانست.
- طراحی و نصب بالکنهای آویزان به رعایت دقیق اصول مهندسی و محاسبات توزیع بار بستگی دارد.
- بالکنهای معلق را میتواند در سبکهای مختلف معماری ادغام کرد و سازههای جدید و خلاقانه ساخت.
بالکن انباشته (Balconies On Pillars)
نوعی از بالکنها وجود دارند که به دلیل سادگی اجرا و تأثیرگذاری کم بر سازه اصلی ساختمان، بسیار محبوب هستند. این بالکنها که با نام «بالکنهای طبقاتی» یا «بالکنهای روی ستون» شناخته میشوند، درواقع سازهای جداگانه از ساختمان بوده و گاهی حتی از نظر سازهای نیز به آن متصل نیستند. راز استحکام این بالکنها در ستونهای عمودی یا پایههایی نهفته است که وزن یک یا چند بالکن روی هم چیده شده را تحمل کرده و آن را به زمین منتقل میکنند.
معمولا در انتهای این ستونها صفحاتی بتنی قرار میگیرند تا بار را به طور یکنواخت بر زمین توزیع کنند. اندازه این ستونها با توجه به ابعاد، وزن و تعداد بالکنهای روی هم چیده شده، تغییر میکند. بالکنهای طبقاتی نیز نسبت به انواع بالکن، زیبایی و جذابیت خاصی به نمای ساختمان میبخشند.
بالکن نیم طبقه (Mezzanine balconies)
این بالکنها با ایجاد یک سطح اضافی در داخل فضا، حریم خصوصی و تفکیک فضایی منحصربهفردی را به ارمغان میآورند.
بالکنهای نیمطبقه معمولا در یک سطح میانی بین کف اصلی و سقف قرار میگیرند. این موقعیت مرتفع، فضایی مجزا و دنج را در دل ساختمان و با دسترسی به فضای بیرونی از طریق بالکن، خلق میکند.
بالکنهای نیمطبقه این امکان را فراهم میآورند که نواحی متمایز و تفکیک شدهای را در یک فضای بزرگتر ایجاد کنید. این بالکنها را میتوان برای جدا کردن بخشهای نشیمن، ساختن یک دفتر کار خانگی، یا ایجاد گوشهای دنج و خلوت مورد استفاده قرار داد و در عین حال، از طریق بالکن، ارتباط با فضای بیرون را حفظ کرد.
علاوه بر این، بالکن نیم طبقه را میتوان به طور یکپارچه با انواع سبکهای معماری هماهنگ کرد. طراحی نرده، کفپوش و متریال نهایی میتواند متناسب با زیبایی کلی فضا انتخاب شود و محیطی منسجم و دلنشین را به وجود آورد.
هنگام طراحی بالکن نیمطبقه، اطمینان از تحمل بار اضافی بر سازه ساختمان بسیار مهم است. برای ارزیابی امکانسنجی و ایمنی اضافه کردن یک سطح میانی، پیشنهاد میشود با یک مهندس سازه یا معمار مشورت کنید.
بالکن مصنوعی (Faux balconies)
یکی از عجیبترین و در عین حال جالبترین انواع بالکن را میتوان بالکن مصنوعی دانست. این بالکن فقط از یک نرده در مقابل درب یا پنجره بیرونی تشکیل شده است؛ بنابراین هیچ سکو یا دیواره و کفی وجود ندارد. استفاده از نرده و حفاظ هم تنها برای زیبایی و ایمنی (جلوگیری از سقوط افراد و اشیا از پنجره به بیرون) است. در این بالکنها به جای نرده فلزی، گاهی از حفاظ شیشهای هم استفاده میشود.
بالکن کاذب (False Balconies)
بالکن کاذب، شباهت زیادی با بالکن مصنوعی دارد؛ با این تفاوت که در این بالکن، یک لبه یا سکوی باریک (10 تا 15 سانتیمتری) وجود دارد که معمولا برای باز شدن درب پنجره (به صورت نیمه) کاربرد دارد. یکی دیگر از مزیتهای این بالکن، امکان تهویه هوای داخل ساختمان و نورگیری مناسب با کمک باز شدن پنجره است. جالب است بدانید که به این بالکن، مدل فرانسوی یا «ژولیت» هم گفته میشود. بالکنهای ژولیت، هزینه ساخت کمتری دارند و مقرون به صرفهاند.
بالکن لژیا (Loggia Balconies)
بالکن لژیا، نوعی بالکن است که به طور کامل در داخل نمای ساختمان محصور شده است. این نوع بالکنها، برخلاف بالکنهای سنتی که از نمای ساختمان بیرون زدهاند، فضایی توکار و گود دارند و با یک سقف پوشیده شدهاند.
ویژگیهای بالکن لژیا:
- محصور بودن: این بالکنها از سه طرف توسط دیوارهای ساختمان و از یک طرف توسط نردهها محصور شدهاند.
- فضای صمیمی: بالکنهای لژیا به دلیل محصور بودن، فضایی دنج و صمیمی را برای ساکنان فراهم میکنند.
- محافظت از باد و باران: بالکن لژیا از فضای داخلی ساختمان در برابر باد، باران و طوفان محافظت میکند.
- تنوع در طراحی: لژیاها را میتوان در طرحها و اندازههای مختلف طراحی و اجرا کرد.
- کاربردهای مختلف: از این بالکن، میتوان به عنوان فضایی برای استراحت، مطالعه، یا حتی باغچه استفاده کرد.
انواع بالکن از نظر معماری
آیا میدانستید بالکنها از نظر معماری هم با هم فرق میکنند. بالکنها را میتوان از نظر طراحی و معماری به سه دسته مدرن، کلاسیک و نئوکلاسیک دستهبندی کرد. در ادامه با هرکدام از آنها آشنا میشویم.
بالکن کلاسیک (Classic Balconies)
بالکنهای کلاسیک شما را به یاد منازل سنتی و معاصر میاندازند. در این بالکنها میتوان عناصر تزئینی مثل ستون، سرستون، نرده آهنی و پالت رنگی گرم را مشاهده کرد. در برخی موارد، برای دکوراسیون داخلی آن از مبلمان کلاسیک یا راحتی استفاده میشود. از جمله مزایای این سبک میتوان به زیبایی و جذابیت فوق العاده باشکوه اشاره کرد. با این حال، هزینه ساخت این بالکن و نگهداری از آن بیشتر است. همچنین این بالکن، فضای بیشتری اشغال میکند و ممکن است برای خانههای کوچک مناسب نباشد.
بالکن مدرن (Modern Balconies)
ویژگی اصلی بالکنهای مدرن، توجه به تهویه و نورگیری مناسب است. این بالکنها معمولا خانه را غرق در نور میکنند. از جمله مشخصات بالکن مدرن، میتوان به خطوط صاف و ساده، استفاده از مصالح مدرن مانند شیشه و فلز، پالت رنگی خنثی و مبلمان مدرن اشاره کرد. با این حال، استفاده از این بالکن برای برخی افراد، سرد و بی روح بنظر میرسد.
بالکن نئوکلاسیک (Neoclassic Balconies)
یکی دیگر از انواع بالکن، بالکن نئوکلاسیک است که از ترکیب سبک مدرن و کلاسیک به وجود آمده است. در این مدل، از خطوط صاف در کنار تزیینات کلاسیک و هندسی استفاده شده است. برای سبک نئوکلاسیک هم معمولا از رنگهای خنثی استفاده میشود. بالکنهای نئوکلاسیک ظاهری شیک و جذاب دارند و حسی از شکوه و زیبایی را به بیننده منتقل میکنند.
انواع بالکن از نظر کاربری
بالکنها را میتوان از نظر کاربری به دستههای مختلف تقسیم کرد. شما چه استفادهای از بالکن میکنید؟ آیا میخواهید در یک صبح دل انگیز در بالکن به انجام ورزش بپردازید؟ یا میخواهید با دوستانتان در بالکن یک دورهمی شیرین و به یادماندنی داشته باشید. در ادامه به انواع بالکن از نظر کاربرد خواهیم پرداخت.
بالکن نشیمن (Sitting Balconies)
بالکن نشیمن، یکی از انواع بالکن است که به طور خاص برای استراحت، مطالعه، یا دورهمی در فضای باز طراحی شده است. این نوع بالکنها، به جای نردههای ساده، از دیوارههای کوتاه یا نیمدیوار استفاده میکنند تا فضایی دنج و صمیمی را برای ساکنان فراهم کنند.
بالکن غذاخوری (Eating Balconies)
اگر میخواهید در یک میز شام صمیمی با خانواده یا دوستان شرکت کنید، بالکن غذاخوری بهترین نوع بالکن است. در این مدل از انواع بالکن، به نورپردازی طبیعی و فضای کافی برای میز غذاخوری توجه میشود. در بالکن غذاخوری معمولا برخی از لوازم مانند باربیکیو و لوازم آشپزی قرار دارد تا نیازی به رفت و آمد برای فراهم کردن آنها نباشد.
40 ایده جذاب طراحی آشپزخانه در بالکن
بالکن باغچه (Garden Balconies)
بالکن باغچه یکی دیگر از انواع بالکن است که در نوع خود بسیار جذاب و بینظیر بنظر میرسد. این بالکن بهترین ایده برای آوردن طبیعت به محیط زندگی است. اگر عاشق طبیعت هستید میتوانید با تزیین بالکن با کمک چمن مصنوعی و استفاده از چند گلدان یا باغچه طبیعی، یک فضای سبز خصوصی و جذاب خلق کنید. کار سختی نیست؛ میتوانید از یک یا چند گلدان ساده شروع کنید و با پرورش آنها یک گلخانه جمعوجور بسازید. برای حفظ کیفیت و مقاومت ساختمان، بهتر است کف بالکن را به طور کامل عایقکاری کنید تا از نفوذ رطوبت به طبقات پایین جلوگیری شود.
بالکن بازی (Play Balconies)
آیا به دنبال یک موقعیت و فضای مناسب برای بازی کودکتان هستید؟ بالکن بازی، بهترین پیشنهاد برای شما است. این بالکن یکی از انواع بالکن در دکوراسیون داخلی است که در آن، تمام دیزاین بالکن متناسب با فضای شاد برای بازی کودکان است. برای داشتن یک بالکن بازی میتوانید از لوازم بازی ساده مثل عروسک، رنگ آمیزی دیوارها و تزیین آنها با بادکنک شروع کنید. ویژگی اصلی بالکن بازی، حفاظ و امنیت مناسب است. سعی کنید برای این کاربری، از بالکنهای انباشته، نیم طبقه یا لژیا استفاده کنید.
بالکن ورزشی (Sport Balconies)
بالکن ورزشی، از جمله بالکنهای بسیار پرکاربرد است که در آن از لوازم ورزشی مثل لوازم و تجهیزات بدنسازی استفاده شده است. بهترین بالکنها برای کاربرد ورزشی، بالکنهای انباشته، لژیا و نیم طبقه هستند. در صورت استفاده کردن از تجهیزات سنگین، بهتر است سکو مقاومت کافی را داشته باشد یا از تکیهگاه مناسب برخوردار باشد.
بالکن به سبک مینیمال (Minimal) چیست؟
مینیمالیسم، سبکی در طراحی است که بر سادگی، خلوص و کارایی تمرکز دارد. بالکن به سبک مینیمال نیز از این قاعده پیروی میکند و فضایی ساده، خلوت و آرامشبخش را برای ساکنان فراهم میکند.
ویژگیهای بالکن مینیمال:
استفاده از عناصر ساده: در طراحی بالکن مینیمال از عناصر ساده و کاربردی استفاده میشود.
رنگهای خنثی: پالت رنگی غالب در بالکنهای مینیمال، رنگهای خنثی مانند سفید، خاکستری و سیاه است.
فضای باز: بالکنهای مینیمال تا حد امکان خلوت نگه داشته میشوند و از شلوغی و پرهیز میشود.
مصالح طبیعی: از مصالح طبیعی مانند چوب، سنگ و فلز در طراحی و دکوراسیون بالکن مینیمال استفاده میشود.
گیاهان: گیاهان به عنوان عنصری طبیعی و زیبا، در بالکنهای مینیمال جایگاه ویژهای دارند.
مزایای بالکن مینیمال:
- فضای آرامشبخش: سادگی و خلوت بودن بالکنهای مینیمال، فضایی آرامشبخش و دنج را برای استراحت و تفریح فراهم میکند.
- مناسب برای فضاهای کوچک: بالکنهای مینیمال به دلیل استفاده از عناصر ساده و خلوت بودن، برای فضاهای کوچک ایدهآل هستند.
- نگهداری آسان: این بالکنها به دلیل عدم وجود لوازم و تزئینات اضافی، به نگهداری آسان نیاز دارند.
- تمرکز بر آرامش: بالکنهای مینیمال با تمرکز بر سادگی و زیبایی طبیعی، فضایی برای آرامش ذهن و روح فراهم میکنند.
در دنیای آینده، بالکنها چه شکلی هستند؟
دنیای آینده، دنیای هوش مصنوعی، فناوریهای نوین و تعامل بیشتر با طبیعت خواهد بود. بالکنها نیز از این تحولات بینصیب نخواهند ماند و به فضاهایی هوشمند، سبز و کاربردی تبدیل خواهند شد.
وقت آن رسیده که از پیشرفت بالکنها در آینده سورپرایز شوید؛ هرچند بسیاری از این ایدهها در سالهای اخیر در حال اجرایی شدن هستند. از جمله ویژگیهای بالکنهای آینده میتوان به کنترل نورپردازی، آبیاری گیاهان، باز و بسته شدن سایبان و تنظیم دمای بالکن با استفاده از هوش مصنوعی و دستیارهای صوتی قابل کنترل اشاره کرد.
علاوه بر این، بالکنها به سیستمهای امنیتی هوشمند مجهز خواهند شد تا از سرقت و ورود افراد متفرقه جلوگیری شود. احتمال دارد در آینده آنها به حسگرهایی مجهز شوند که کیفیت هوا، دما و رطوبت را پایش میکنند و اطلاعات لازم را به ساکنان ارائه میدهند. بالکنها در آینده به دیوارها و نردههای پوشیده از گیاهان مجهز میشوند تا در حفظ پاکیزگی هوا و محیط زیست موثر باشند.
در کنار همه این موارد، استفاده از پنلهای خورشیدی در آینده برای تامین برق مورد نیاز بالکن و سیستمهای آبیاری را نمیتوان نادیده گرفت.
آیا تراس همان بالکن است؟
در پاسخ به این سوال، میتوان گفت، هرچند تراس شباهتهای زیادی با بالکن دارد؛ اما این دو سازه تفاوتهای خاصی با یکدیگر دارند؛ از جمله:
- تراس معمولاً در پشت بام یا طبقه همکف قرار دارد و به زمین متصل است در حالی که بالکن در طبقات مختلف ساختمان و از نمای ساختمان بیرون زده است.
- تراس معمولاً برخلاف بالکن، بدون سقف است و در معرض نور خورشید و باران قرار دارد.
- بالکن معمولاً مساحت کمتری نسبت به تراس دارد.
- تراس به دلیل مساحت بیشتر، میتواند برای مصارف مختلفی مانند باغبانی، باربیکیو، و حتی استخر کوچک استفاده شود.
- بالکن برخلاف تراس، به عنوان جزئی از آپارتمان یا واحد مسکونی در نظر گرفته میشود و قوانین مربوط به آن مانند سایر قسمتهای آپارتمان است.
جمعبندی
در این مقاله سعی کردیم تمام انواع بالکن را براساس شکل و ظاهر و همچنین کاربرد و معماری با هم بررسی و مقایسه کنیم. بنظر شما چه مدلها و انواع جدیدی از بالکن تاکنون بوجود آمده است؟ آیا شما به دنبال ایدههای جدیدتری هستید؟ پیشنهاد میکنیم حتما نظر خود را از طریق کامنت با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
1- منظور از بالکن چیست؟
بالکن به سکو یا لبهای بتنی یا فلزی در امتداد فضای بیرونی ساختمان و متصل به دیوارهای خارجی گفته میشود که معمولا دور آن را با حفاظ یا نرده میپوشانند تا مانع از سقوط ساکنین یا اشیا به بیرون شوند.
2- انواع بالکن کدامند؟
از جمله مهمترین انواع بالکن میتوان به بالکنهای کنسولی، نیم طبقه، آویزان، مصنوعی، انباشته، کاذب و لژیا اشاره کرد.
3- تفاوت بالکن با تراس چیست؟
تراس معمولا مساحت بیشتری از بالکن دارد همچنین مساحت تراس ذر اغلب موارد بدون سقف است و در معرض نور خورشید و باران قرار دارد.